حسين ذوالفقاري
از روز سه شنبه 27 آبان تا روز دوشنبه 3 آذر 93 مذاكرات هسته اي بين رژيم و 5+1 در وين برگزار ميشود. عليرغم 6 دور مذاكره بعداز اجرائي شدن “اقدام مشترك“ از 20 ژانويه 2014 تا 20 ژوئيه كه در دور ششم حدود 20 روز ادامه دادند، توافق نهائي صورت نگرفت. ناچار شدند كه مذاكرات را 4 ماه تمديد و يك موافقتنامه موقت تا 24 نوامبر امضا نمايند. عباس عراقچي در پايان اين مذاكرات گفت كه 65 تا 70 درصد متن نهائي نوشته شده ولي 30 تا 35 درصد باقيمانده اختلاف روي موارد اصلي است كه فاصله ها زياد است. تيم مذاكره رژيم ملايان به صراحه گفتند كه بحث هاي فني انجام شده و نياز به تصميم سياسي است.
رژيم ملايان بعداز تمديد 20 ژوئيه
در درون رژيم ملايان گفته شد، حتي تيم مذاكره كننده كه بسيار اميدوار به توافق با 5+1 بود، در مذاكرات 20 روزه در وين به اين نتيجه رسيد كه طرح هايشان با بن بست مواجه شده است.
مذاكرات در چه نقطه با بن بست مواجه شد؟
در مذاكرات 20 روز وين 5+1 و بويژه آمريكا علاوه بر مسئله غني سازي در نطنز و فردو، آب سنگين اراك روي مسدود كردن راه هاي رسيدن بمب هسته اي توسط رژيم از طرق مخفي انگشت گذاشت و مطرح شد كه در توافق نهائي بازرسي سرزده آژانس از كليه سايت هاي هسته اي (از جمله در مراكز نظامي) حداقل 4 بار در سال بايد انجام شود. وقتي مذاكره كنندگان متوجه شدند كه بازرسي از سايت هاي نظامي و پاسخ به آژانس جدي است، به اين نتيجه رسيدند كه توافق نهائي امكان پذير نيست.!
با مذاكره كنندگان رژيم، امكان انعطاف روي تعداد سانتريفيوژها در نطنز، ميزان ذخيره اورنيوم 5 درصد، نظارت بر سايت فردو و انعطاف در مورد متوقف كردن سانتريفيوژهاي پيشرفته در تحقيقات و تغييرات در آب سنگين اراك وجود داشت. و اگر مذاكرات حول اين موضوعات محدود ميشد، حاضر بودند كه با معامله آن با سطحي از لغو يا تعليق تحريم ها كنار بيايند ولي بازرسي از سايت هاي هسته اي در ارگانهاي نظامي و پاسخ به سئوالات آژانس در مورد «موارد احتمالي نظامي» كه آژانس دنبال ميكند، غير قابل پذيرش بود.
طرح رژيم ملايان چه بود كه با بارزسي از سايت هاي نظامي با بن بست مواجه شد؟
فعاليت هسته اي رژيم از سال 1363 در مركز تحقيقات سپاه با هدف دستيبابي به بمب هسته اي شروع شد و در تمام اين ساليان سپاه و بعداز تشكيل وزارت دفاع، در وزارت دفاع (كه همان سپاهيان دست اندر كار هم به وزارت دفاع منتقل شدند) ادامه داشته است. و سازمان انرژي اتمي يك پوش و كمك كننده براي اين فعاليت بحساب ميايد.
بعداز افشاي نطنز، اراك، كالا الكتريك در مرداد 1381 توسط مجاهدين كه رژيم طرح هايش افشا شد، رژيم ملايان تلاش كرده و ميكند كه به جامعه جهاني اينرا بقبولاند كه هسته مركزي فعاليت هاي هسته اي اين مراكز بوده است. (كه به اين مراكز بعداز افشاي فردو در سال 1365 توسط مجاهدين بعدها فردو هم به اين مجموعه اضافه شده است.) و اين درحالي است كه هسته اصلي ساخت بمب هسته اي در سپاه و بعد در وزارت دفاع بوده و فرمانده اصلي ساخت بمب هسته اي پاسدار محسن فخري زاده مهابادي معاون وزير دفاع رژيم است. عليرغم اينكه در 11 سال گذشته پيوسته مجاهدين سايت هاي اصلي بمب سازي رژيم در نهادهاي نظامي و فرماندهي مهندسي هسته اي رژيم را افشا كرده اند، رژيم برخلاف نطنز و فردو و اراك بهيچوجه حاضر نشده كه به درخواست آژانس براي اجازه بازديد از هيچكدام از اين مراكز را نداده و به سئوالات آژانس جواب نميدهد. (در گزارش نوامبر 2011 آژانس بين المللي هسته اي در بخش موارد احتمالي نظامي به اين موارد اشاره شده است)
طرح تيم مذاكره كننده هسته اي حسن روحاني كه مورد تائيد خامنه اي هم هست، اين بود كه با مانور دادن روي موارد افشا شده از سايت ها و فعاليت هاي سازمان انرژي اتمي (نطنز، اراك و فردو) مهندسي هسته اي نظامي به رياست محسن فخري زاده مهابادي را نجات بدهند. خامنه اي با فتواي حرام بودن استفاده از سلاح هاي كشتار جمعي بحساب خودشان پوش سياسي اين طرح را فراهم كرد. و انتظار مذاكره كنندگان رژيم اين بود كه توافق نهائي با پذيرش محدوديت هائي در نطنز و تغييراتي در اراك و حتي پائين آوردن ذخاير اورانيوم 5 درصد و 20 درصد به توافق نهائي برسند كه در اين توافق پروتكل الحاقي كه غرب هم روي آن پافشاري ميكند به تصويب مجلس محول كنند كه بعد هم مجلس تصويب نكند. در مقابل ساختار تحريم ها بشكند. كه شكستن تحريم ها بهترين فرصت براي محسن فخري زاده و دستگاه ها بمب سازي رژيم بود كه با سرعت نيازمنديهاي تكميل بمب را فراهم كنند. اما در مذاكرات 20 روزه وين 6 رژيم متوجه شد كه به اين سادگي ها هم نيست! و نميتواند آژانس را بسادگي دور بزند.
رژيم خيلي روي توافق 20 ژوئيه حساب باز كرده بود و براي خام كردن مذاكره كنندگان با آقاي آمانو نير يك توافقنامه امضا كرده كه به 6 مورد درخواستي آژانس كه مهمترين آن بازديد از پارچين و پاسخ به سئوالات مربوط به چاشني انفجاري بود جواب بدهد. اما تاريخ پاسخگوئي به اين بازديد و جوابها را 20 اوت 2014 قرار داده بود. تا در مذاكرات خرج كند كه به آژانس جواب ميدهد و هم اينكه بعداز توافق نهائي فرصت براي سر دواندن آژانس داشته باشد. كه با تمديد مذاكرات ناچار شد كه به توافقنامه اش با آمانو پشت پا بزند و همين موجب شد كه آمانو با تأكيد بيشتر به عدم اطمينان از صلح آميز بودند هسته اي قبل از مذاكرات رژيم و آمريكا در مسقط گزارشش را بدهد كه عامل جدي در مذاكرات اخير شده است.
مذاكرات در 4 ماه اخير
- بعداز تمديد در 16 مرداد 93 (7 اوت 2014) مذاكرات دوجانبه رژيم و آمريكا در ژنو به رياست معاونان وزارت خارجه دو كشور عباس عراقچي و ويليام برنز برگزار شد. كه تنها نتيجه آن اظهار اميدواري براي تصميمات سخت! در مذاكرات نيويورك شد.
- مذاكرات هسته اي براي 16 سپتامبر 2014 در نيويورك تعيين شد. رسانه هاي باند روحاني مطرح كردند كه احتمال دارد روحاني در مذاكرات نيويورك خود رياست تيم مذاكره كننده هسته اي ايران را بر عهده بگيرد. اما بحران عراق و ضربه به هژموني رژيم در عراق، به خامنه اي تحميل كرد كه در سخنراني اش در 22 مرداد در ديدار با سفراي رژيم در خارج از كشور، مانع ملاقات يا گفتگوي (تلفني) با اوباما شود و سطح ديدار در مذاكرات هسته اي با آمريكا را نيز سطح وزير خارجه مشخص كرد.
- هفتمين دور مذاكرات هسته اي رژيم بمدت 10 روز از 26 شهريور تا 4 مهر 93 در نيويورك بطور فشرده (بقول عراقچي از ساعت 8 صبح تا 11) بين معاونين وزراي 5+1 و رژيم بويژه با آمريكا انجام شد. جواد ظريف دو دور با خانم اشتون مذاكره كرد و در روز جمعه 4 مهر يك مذاكره سه جانبه با جان كري و اشتون بمدت بيش از 2 ساعت داشت. اما اين مذاكرات فشرده و طولاني در زمينه اختلافات اساسي پيشرفتي نداشت. تيترهاي روزنامه هاي رژيم (اعم از اصولگرا يا اصلاح طلب) بي نتيجه بودن اين مذاكرات را تيتر كردند.
- خانم شرمن در در 5 مهر 93 در يك نشست با خبرنگاران در مورد نتايج مذاكرات نيويورك گفت: «ما به تازگي مذاكرات سه جانبه ميان جان كري، ظريف وزير امور خارجه ايران و اشتون را به پايان رسانده ايم. ما به دنبال بستن مسيرهاي حركت ايران به سوي يك سلاح هسته اي هستيم يعني مسير غني سازي اورانيوم از طريق نطنز و فوردو، مسير پلوتونيم از طريق اراك و مسير سري از طريق تاسيسات پنهاني. اگر بخواهم اين هفته را براي شما خلاصه كنم بايد بگويم ما درباره همه مسائل مهم تفاهم نداريم. ....» اما مهمترين مسئله كه جان كري هم در اين مدت چندبار تكرار كرده همان مسدود كردن راه رژيم به بمب هسته اي از طريق تأسيسات پنهاني است كه آنرا با رفع تحريم ها گره ميزنند كه تعليق و لغو تحريم ها مشروط به گزارشات آژانس ميگردد، چيزي كه براي رژيم غير قابل قبول است.
مذاكرات هسته اي در مسقط:
- در 18 تا 20 آبان 93 مذاكرات هسته اي در مسقط بين جواد ظريف و جان كري و خانم اشتون برگزار شد. هدف از اين مذاكرات با واسطگي عمان رسيدن به يك توافق سياسي در مذاكرات هسته اي بود. اما اين مذاكرات نيز بي نتيجه به پايان رسيد، عباس عراقچي در 20 آبان در مورد اين مذاكرات گفت: «دو روز گذشته چهار جلسه سه ساعته در بالاترين سطح ممكن و در كنار آن ساعتها مباحث جانبي برگزار شد. مذاكرات از ابعاد بسيار زيادي برخوردار است اما بعد از ساعتها بحث هنوز در موقعيتي نيستيم كه بگوييم پيشرفت داشتيم و در موقعيتي هم نيستيم كه بگوييم پسرفت داشتيم.»
- اخبار دروني رژيم از جمعبندي مذاكرات مسقط حاكي است كه: «مذاكرات مسقط را يك گام بزرگ رو به عقب ارزيابي كردند»
چشم انداز مذاكرات در 24 نوامبر
از روز سه شنبه 27 آبان مذاكرات وين بمدت 6 روز تا 3 آذر ادامه دارد. در درون رژيم احتمال يك توافق را پائين ارزيابي ميكنند و بيشتر اميدوارند كه بتوانند، مجدد آنرا تمديد كنند. سيروس ناصري (مذاكره كننده قبلي) گفته: «توافق بر سر كليات و باقي گذاشتن جزييات به نفع جمهوري اسلامي ايران است. اگر ايران به تفاهم كلي سياسي با 1+5 دست يابد و زمان مناسبي براي بررسي تمام جزييات با دقت تخصيص دهد به نفع كشور خواهد بود.» عباس عراقچي گفته: « اميد داريم تا 3 آذر يك توافق صورت گيرد، چه در كليت يا حداقل در سطح كلان آن».
- لاوروف وزير خارجه روسيه در 23 آبان 93 گفت: دستيابي به موافقتنامه با ايران ممكن است به زماني پس از ۲۴ نوامبر نياز داشته باشد.
ايران اسرار
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر