رئیس مجلس خبرگان رژیم چه کسی خواهد بود جنجالهای ریاست مجلس خبرگان رهبری و «دور زدن هاشمی»
مرور روند انتخاب هیات رئیسه مجلس خبرگان رهبری در دورههای گذشته نشان میدهد که ترکیب هیات رئیسه این مجلس حاصل نظر و جهتگیری کلی نمایندگان و نقشآفرینی نیروها و گروههای تاثیرگذار در آن، از جمله بیترهبری و نیروهای اطلاعاتی و امنیتی است.
پس از انتخابات جنجالی ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸، در حالی که اکبر هاشمی رفسنجانی ریاست مجلس خبرگان را بر عهده داشت شرایط به گونهای تنگ شد که برخلاف رسم معمول که هر دوسال یکبار رئیس مجلس خبرگان تعیین میشود، از نامزدی مجدد برای ریاست مجلس انصراف داد و محمدرضا مهدوی کنی از روحانیون سرشناش و نزدیک به آقای خامنهای، با وجود بیماری و در حاشیه بودن دوباره به صحنه بازگشت.
با درگذشت آقای مهدوی کنی در سال ۹۳ آقای هاشمی رفسنجانی به درخواست شماری از نمایندگان مجلس خبرگان رهبری دوباره نامزد ریاست مجلس خبرگان رهبری شد اما محمد یزدی،رئیس پیشین قوه قضاییه و حامی سرسخت آقای خامنهای که از بیماری رنج میبرد در کمال تعجب رسانهها و فعالان سیاسی با کسب ۴۷ رای در مقابل آقای هاشمی با ۲۴ رای، رییس مجلس خبرگان رهبری در سالهای پایانی دور چهارم شد.
آقای یزدی درحالی آقای هاشمی را در سال ۹۳ شکست داد که در اسفندماه ۱۳۸۷ انها با هم رقابت کرده بودند و آقای هاشمی با ۵۱ رای در مقابل ۲۶ رای آقای یزدی را شکست داده بود و برای دو سال ریاست این مجلس خبرگان شده بود. این تفاوت آرا بسیار معنادار بود و در محافل غیررسمی اینطور پیچیده بود که نیروهای امنیتی در تغییر رای اعضا نقش داشتند همانطور که حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات دولت محمود احمدینژاد روایت کرده بود که در سال ۱۳۹۲ شورای نگهبان را قانع کرده بود که «مصلحت» این است که آقای هاشمی برای انتخابات ریاست جمهوری رد صلاحیت شود.
اکبر هاشمی رفسنجانی در دی ماه سال ۱۳۹۴ در مصاحبه با نشریه «طلوع صبح» بخشی از پشت صحنه رای گیری را بازگو کرده بود: «همان روزها دو، سه نفر از خبرگان پیش من آمدند و گفتند که ما بررسی کردیم ۴۸ نفر به شما رأی مشخص میدهند و افرادی هم هستند که نمیخواهند بگویند و شاید هم بیشتر باشد و (برای نامزد شدن برای ریاست مجلس) اصرار داشتند.»
آقای هاشمی در پاسخ به این که چگونه آرای او نصف شده گفته بود «من نمیدانم و نمیخواهم کسی را متهم کنم.»
رسانههای ایران در آن روزها از «دور خوردن» هاشمی رفسنجانی یاد کردند و سایت «عصر ایران» در دیماه سال ۱۳۹۴ نوشت « آمار و ارقام و تفاوتها در رأی هاشمی در سالهای ۸۶ و ۸۷ با سال ۹۳ نشان میدهد که رئیس سابق قوای مقننه و مجریه، در دوره چهارم مجلس خبرگان یک دور بزرگ خورد و شاید بتوان گفت این از معدود رقابتهای سیاسی است».
گزینههای احتمالی ریاست مجلس ششم خبرگان
در دورههای گذشته مجلس خبرگان رهبری، روحانیون ارشد حوزه علمیه مانند علی مشکینی، احمد آذری قمی، عبدالله جوادی آملی، یوسف صانعی، عبدالکریم موسوی اردبیلی و محمد فاضل لنکرانی عضویت داشتند و تعدادی از آنها از جمله محمود هاشمیشاهرودی، رئیس پیشین قوه قضاییه در هیات رئیسه مجلس خبرگان بودند.
با درگذشت یا کنارهگیری شماری از چهرههای شاخص مجلس خبرگان رهبری، تغییرات آرام و تدریجی در ترکیب نمایندگان این مجلس صورت گرفت. این تغییرات با نقش کلیدی شورای نگهبان در یکدستی و حذف چهرههای منتقد و افراد مستقل حوزه نیز همراه بوده است.
در آغاز شکل گیری این مجلس با وجود اینکه اکبر هاشمیرفسنجانی در تهران بیش از دو میلیون و ۳۰۰ هزار رای بدست آورده بود و بالاترین رای را در بین سایر نمایندهها داشت اما گرایش اعضای مجلس به او اجازه نداد که حتی نامزد ریاست مجلس شود و اعضای خبرگان از بین محمود هاشمی شاهرودی و احمد جنتی، دومی را برای ریاست مجلس خبرگان انتخاب کردند.
آقای جنتی با یک میلیون و ۳۱۲ هزار رای به عنوان نفر شانزدهم و آخرین نماینده از تهران وارد پنجمین دوره مجلس خبرگان شده بود.
در هیات رئیسه فعلی مجلس خبرگان، احمد جنتی رئیس، ابراهیم رئیسی نایب رئیس اول، هاشم حسینی بوشهری، نایب رئیس، احمد خاتمی و عباس کعبی به عنوان منشی و محسن قمی کارپرداز مالی و محسن اراکی نیز کارپرداز فرهنگی هستند. پیش بینی میشود با توجه به ترکیب نامزدها، اکثراعضای همین هیات رئیسه (به جز آقای جنتی که نامنویسی نکرده) همچنان در همین جایگاه تثبیت شوند.
در بین گزینههایی که رسانه و فعالان سیاسی برای ریاست مجلس خبرگان دست به گمانه زنی زدهاند، به طور مشخص از اکثر اعضای فعلی هیات رئیسه این مجلس و صادق آملی لاریجانی و محمدعلی موحدی کرمانی نام برده میشود.
در بین گزینههای احتمالی محمدعلی موحدی کرمانی یکی از روحانیون باسابقه در جمهوری اسلامی است که در پنج دوره مجلس خبرگان رهبری حضور داشته است و در سن ۹۲ سالگی نیز برای ششمین بار نامنویسی کرده است. به نظر میرسد از نظر ریش سفیدی و با روابطی که با شخص رهبر و روحانیون دارد، یکی از گزینههای اصلی برای تصدی این شغل باشد.
آقای موحدی کرمانی در سالهای اخیر به دلیل «ضعف جسمانی و بیماری قند» چندبار در بیمارستان بستری شده است اما همانطور که محمدرضا مهدوی کنی نیز در تمام دوره ریاستش بیمار بود او نیز میتواند (در صورت ضرورت) چنین نقشی را داشته باشد و در عمل نایب رئیس مجلس مانند آقای ابراهیم رئیسی اداره کننده جلسات باشد.
صادق آملی لاریجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده مجلس خبرگان رهبری از استان مازندران یکی دیگر از گزینههای اصلی است. در سوابق آقای لاریجانی ریاست هیئت امنای دانشگاه امام صادق و ریاست قوه قضائیه (مرداد ۱۳۸۸ تا اسفند ۱۳۹۷) دیده میشود و چند دوره هم از فقهای شورای نگهبان بوده است.
آقای آملی لاریجانی از عملکرد نیروهای امنیتی و شورای نگهبان در رد صلاحیت برادرش علی لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ انتقادات تندی کرده بود و از شورای نگهبان استعفا داد. او اعتبارنامه ریاستجمهوری ابراهیم رئیسی را هم امضا نکرد.
در سالهای گذشته رسانهها از صادق آملی لاریجانی به عنوان یکی از گزینههای جانشینی علی خامنهای یاد میکردند اما بالاگرفتن انتقادات از عملکردش در قوه قضاییه و دستگیری یکی از معاونانش به نوعی پرونده او را در این زمینه بست.
ابراهیم رییسی، رئیس جمهور و نایب رئیس اول مجلس خبرگان رهبری یکی دیگر از گزینههای احتمالی است. او نیز در سالهای اخیر به عنوان جانشین رهبر جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است.
هاشم حسینی بوشهری، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دبیر شورای عالی حوزه های علمیه، نماینده استان بوشهر و نائبرئیس دوم در مجلس خبرگان رهبری است. آقای حسینی بوشهری در مقایسه با گزینههای قبلی، از سوابق سیاسی و مدیریتی کمتری برخوردار است.
محسن محمدی عراقی معروف به محسن اراکی نیز سابقه سه دوره نمایندگی مجلس خبرگان رهبری را دارد و با حکم علی خامنهای در سال ۱۴۰۱ به عنوان عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.
احمد خاتمی، عضو پرسرو صدای هیات رئیسه خبرگان رهبری از دیگر گزینههای ریاست مجلس خبرگان است. او عضو شورای نگهبان و یکی از نمادهای حکومت در دفاع از نظام و رهبر است.
آقای خاتمی تبدیل به سخنگوی نظام برای پاسخ دادن به مخالفان آن شده است اما به نظر نمیرسد شانس چندانی برای نشستن بر صندلی ریاست مجلس خبرگان داشته باشد. بخشی از یک گزارش از بی بی سی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر