۱۴۰۳ آذر ۲۰, سه‌شنبه

کودتای ژئوپلیتیکی که جمهوری اسلامی را به‌شدت تکان خواهد داد

کودتای ژئوپلیتیکی که جمهوری اسلامی را به‌شدت تکان خواهد داد

جای تعجب نیست اگر بازتاب شگرف رخدادهای اخیر غزه، لبنان و سوریه را به‌زودی در نقاط دیگر منطقه از جمله بغداد، صنعا و حتی خود تهران شاهد باشیم

ولادیمیر ایلیچ اولیانوف معروف به لنین، بنیان‌گذار اتحاد جماهیر شوروی، زمانی در یکی از سخنرانی‌هایش گفت: «گاهی چندین دهه می‌گذرد و هیچ اتفاقی نمی‌افتد ولی گاه ظرف چند هفته محدود، رخدادهای چندین دهه اتفاق می‌افتد». این گفته می‌تواند خلاصه تحولات منطقه در ۱۴ ماه گذشته باشد. 

از زمانی که حماس حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ موسوم به «عملیات طوفان‌الاقصی» را آغاز کرد، خاورمیانه در ورطه جنگ‌های متعددی فرورفت. نخست حماس با اسرائيل وارد جنگی شد که با نابودی کامل نوار غزه و فروپاشی حماس در حال پایان یافتن است. سپس حزب‌الله به درخواست محور «وحدت میدان‌ها» و به بهانه حمایت از نوار غزه، جنگی را علیه اسرائيل به راه‌انداخت که به نابودی نیمی از جنوب لبنان و بخش‌های وسیعی از مناطق نفوذ این حزب و خاستگاه حامیان فرقه‌ای آن انجامید و قابلیت‌های نظامی حزب‌الله را بر باد داد. در نهایت، جمهوری اسلامی و اسرائيل وارد درگیری غیرمستقیمی شدند که ضربه‌ای شدید به رژیم ایران و گروه‌های نیابتی‌ آن در منطقه وارد کرد و نفوذ و قدرت جمهوری اسلامی در سرزمین شام را متوقف کرد.

این تحول بزرگ، دریچه‌ای را برای تل‌آویو باز کرد تا اهداف راهبردی و پایگاه‌های نظامی داخل ایران را هدف حملاتی مرگبار و کوبنده قرار دهد و جمهوری اسلامی را که از نظر نظامی در وضعیتی شکننده به سر می‌برد، با چالش‌های بیشتری مواجه کند.

از سوی دیگر، جمهوری اسلامی حوثی‌های یمن را تحریک کرد تا خطوط کشتی‌رانی بین‌المللی را در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ هدف قرار دهند و تجارت جهانی را با تهدید روبرو کنند. علاوه بر آن، با مستقر کردن گروه‌های شبه‌نظامی در نزدیکی مرز سوریه و اردن و ایجاد آشفتگی در سوریه، کشور اردن را در معرض تهدید قرار داد و با ناامن‌سازی کانال سوئز، ضربه‌ای شدید به اقتصاد مصر وارد کرد.

با فروپاشی رژیم بشار اسد و عقب‌نشینی نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی از سوریه، می‌توان گفت کودتای ژئوپلیتیکی که در فاصله سال ۲۰۰۳ با حمله آمریکا به عراق و ورود گسترده رژیم ایران به منطقه رخ داد، عملا پایان یافته است. تا چندی پیش، پروژه توسعه‌طلبانه رژیم ایران در منطقه آنچنان در حال پیشرفت بود که مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی به در کنترل داشتن چهار پایتخت عربی به خود می‌بالیدند، اما انقلاب اخیر سوریه این پروژه را متوقف کرد.

در حال حاضر، از چهار پایتخت عربی یادشده، دو پایتخت از کنترل جمهوری اسلامی خارج شده است و با توجه به ضربه ژئوپلیتیک کنونی و پیامدهای فاجعه‌بار آن برای جمهوری اسلامی، بعید است که رژیم ایران قادر به حفظ دو پایتخت باقی‌مانده باشد.

در نتیجه می‌توان گفت جای تعجب نیست اگر بازتاب‌ شگرف رخدادهای اخیر غزه، لبنان و سوریه را به‌زودی در نقاط دیگر منطقه از جمله در بغداد، صنعا و حتی خود تهران شاهد باشیم.

برگرفته از روزنامه النهارالعربی

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر