اياد علاوي: تا به آشتي واقعي نرسيم، پيروزي بر داعش ممكن نيست

اياد علاوي: تا به آشتي واقعي نرسيم، پيروزي بر داعش ممكن نيست

روزنامه الشرق الاوسط-27ژانويه2015

الشرق الاوسط در حاشيه مجمع جهاني اقتصاد در داووس با علاوي ديدار و مصاحبه  كرد.

علاوي : هم اكنون هيچ استراتژي روشن و كاملي براي از بين بردن داعش وجود ندارد. بمباران هوايي از طرف كشورهاي ائتلاف هم بسيار تأثيرش محدود بوده است...

كنترل داعش بر اين مناطق به دلايل مشخصي بوده است. از جمله ضعف در زير ساخت اجتماعي و شقه هايي كه در جامعه عراق به وجود آمده، سياستهاي فرقه گرايانه و حذف و تصفيه و غيره. حتي تلاشي و انحلال ارتش را كه خودم زمينه چينيش را كردم...

صراحتاً بگويم كه تنها دو راه وجود دارد.

1.    راه‌حل نظامي براي آزاد سازي مناطق است كه اين طبعاً راه‌حل مهمي است.

2.     راه دوم اين است كه ما چطور با اين توده‌ها باز برخورد كرده و آنها را جمع مي كنيم و هم‌چنين اين‌كه چگونه آينده اميد بخشي را براي آنها تضمين مي كنيم ...

اين نبرد‌ها به طول خواهد انجاميد و معلوم هم نيست كه بعد از اخراج داعش از اين مناطق، چه خواهد شد. در رابطه با قوانين ريشه كني بعث و تروريزم، تبعيض فرقه گرايانه  و سياسي و موضوعات مربوط به توسعه و بازسازي اين مناطق چه خواهد شد.

الشرق الاوسط: در رابطه با بسيج توده‌ها، دولت بارها با شيوخ و نمايندگان مناطق تحت كنترل داعش جلسه برگزار كرده است. آيا آنها تأثيري در وضعيت اين استانها داشته‌اند؟

علاوي : با احترام به كساني كه دولت ادعا مي كند آنها اين مناطق را نمايندگي مي كنند بايد بگويم كه آنها نماينده نيروهاي اصلي و تأثير گذار نيستند. صراحتاً بگويم شيوه گزينشي موضوع خطرناكي است كه به از هم گسيختن جامعه و افزايش شقه‌ها حتي در درون جبهه ضد بنيادگرا منجر مي شود.

من به برخي از مسئولان در بغداد، كشورهاي ذيربط در ائتلاف بين‌المللي ضدداعش از جمله ايالات متحده، انگلستان و خود كشورهاي منطقه هشدار داده‌ام كه تكيه بر يك گروه واحد و به دور از ساير گروه هاي تأثير گذار و هم‌چنين شهروندان ساكن در مناطق تحت كنترل داعش، به افزايش چند دستگي‌ها در جامعه منجر خواهد شد. در حال حاضر نيروهاي بسياري هستند كه از حمايت و توجه بي نصيب مانده‌اند و اين از پيش از توافقي كه قبل از تشكيل دولت انجام شد، ادامه دارد. در آن زمان تقريبا از جانب تمام نيروهاي عراقي موضوعي تصويب شد مبني بر اين كه گارد ملي بايد در چارچوب دولت و تحت نظارت آن و هم‌چنين به‌طور قانوني تشكيل شود. در اين امر تأخير شده است. حتي پيشنويس قانون را دولت ارائه نكرده است. امري كه خطراتي را در حال و آينده ايجاد مي كند. وقتي به اذن خدا داعش فرار كرد و رفت، عشاير و سرشناسان به تنهايي نمي توانند وضعيت را به دست بگيرند. خطر در اين است كه چه كسي ثبات اين استانها را تضمين مي كند.

به‌طور خاص كه با تأسف بسيار متوجه شده‌ايم كه يكسري تصفيه هاي مذهبي صورت گرفته كه وضعيت عراق را بدتر كرده و به جاي حل بحرانها آن را پيچيده‌تر كرده است . تصفيه هايي كه در مناطق كمربندي بغداد، استان هاي ديگر و ساير مناطق واقع شده است.

الشرق الاوسط: چه كسي به اين تصفيه قرقه گرايانه مبادرت مي ورزد؟

علاوي : شبه نظاميان و كساني كه خارج از چارچوب قانون عمل مي كنند و هم‌چنين طرفهايي كه اساساً شناخته شده نيستند. در برخي مناطق مثل كمربندي بغداد، جرف الصخر، مدائن و ساير مناطق نزديك به ابوغريب، مهاجرتهاي گسترده صورت گرفته است. ساكنان، محل هاي زندگي خود را ترك كرده و در مدارس، كليسه‌ها و مسجد‌ها پناه گرفته‌اند. هم‌چنان عمليات هاي دستگيري، آدم ربايي و ايجاد رعب و وحشت ادامه دارد. اين بيانگر عدم وجود يك طرح امنيتي از طرف دولت است تا اين امور را پيگيري و حل‌وفصل نمايد. اينها تماماً جنگ با داعش را پيچيده‌تر مي كند.

...  من با وزير دفاع ايالات متحده و انگلستان و برخي كشورهاي عربي صحبت كردم و از آنها خواستم كه حداقل سه لشكر از نيروهاي ويژه را مجدداً آموزش بدهند تا بتوانند اقدامات اصلي را انجام بدهند.

ما منتظر طرحي بوديم كه موضوع گارد ملي را در چارچوب نيروهاي مسلح و تحت كنترل آن مورد بحث قرار دهد. طرحي كه فقط محدود به چند استان مشخص نبوده بلكه شامل همه استانها مي شود. اما چنين طرحي براي گفتگو و بررسي ارائه نشد. دولت در اين چند ماه كه تشكيل شده، اين وعده‌اش را عملي نكرده است .

...شركت من در آشتي ملي ر به سه دليل است.

1.    اول اين‌كه نيروهاي سياسي بسياري از من چنين چيزي را درخواست كردند.

2.     اين‌كه آشتي ملي  حيطه و قلمرو كار من است.

3.     هم به‌خاطر باورم به اين موضوع كه اگر عراق به چنين چيزي دست نيابد،   خدايي نا كرده  متلاشي شده است. من معقتد هستم كه اين آخرين فرصت براي خروج عراق از اين بحران است. چرا كه عراق به سمت خطر بزرگي پيش مي رود.

وقتي من طرح آشتي را ارائه دادم، طرفهاي ذي نفوذي آن را رد كردند . آشتي از دو مسير كه مكمل يكدگر هستند ممكن مي شود. يكي لغو فشارها از روي كساني كه جزئي از جامعه بوده و آدمي بايد با آنها با آشتي و صلح برخورد كند. نظير بعثي‌ها كه جنايتي را مرتكب نشده‌اند. هم‌چنين نيروهاي مسلح و مقاومت كه با آمريكايي‌ها جنگيدند و اين حق مشروع هر ملتي در مقابله با اشغال گري است.

با اين طرفها بايستي با صلح و دوستي رفتار شده و آنها را وارد پروسه سياسي كرد تا آنها نيز بدون تبعيض و حذف و ارعاب، جزئي از اين پروسه باشند. ....

من ايمان دارم كه ما تا زماني كه به يك آشتي واقعي نرسيده و گذشته را پشت سر نگذاريم بر داعش پيروز نخواهيم شد ...

سه پايه و اصل وجود دارد.

1.    تغييراتي كه به اسم نخست‌وزير و دولت جديد حاصل شده، به‌رغم حفره‌ها و كمبودهاي موجود، تغييري به سمت تحقق دمكراسي است.

2.    خطرات تروريستي تمام مردم عراق و جامعه عراق را تهديد مي كند و خطر متوجه همه طرفهاست و نه فقط يك طرف مشخص.

3.    تمام منطقه ملتهب است و همان‌طور كه در موضوع داعش ديديم، وضعيت ملتهب در سوريه بر روي عراق تأثير مي گذارد.

اين سه پايه بايستي تمامي نخبگان سياسي را بدون استثناء و هم‌چنين تمامي كشورهاي منطقه را براي نجات عراق بر انگيزد. چرا كه شكست عراق  خدايي نا كرده  به از هم گسستگي بيشتر در منطقه منجر خواهد شد.... نبايد تنها يك يا دو كشور در عراق نقش داشته و با سوء ‌استفاده از ضعف و ناتواني حاصل از اشغال، كشور را شقه كنند.

الشرق الاوسط: در اين‌جا اشاره‌تان به ايران است؟

علاوي : بله،... من به برادر نخست‌وزير گفتم ما بايستي براي تعيين نقشه مسير خروج از بحران در منطقه به‌طور عام و در نقاط ملتهب مثل عراق، سوريه، ليبي و غيره به ‌طور خاص، يك كنفرانس منطقه اي برپا كنيم... به استثناء سوريه. چرا كه سوريه حاكميتي به‌معني واقعي آن ندارد.