لبنان پس از بن‌بست؛ از تعیین نخست‌وزیر تا فشار بین‌المللی برای خلع‌سلاح حزب‌الله مقدمه وجمع‌بندی و تحلیل نهایی تاریخ: ۲۹ دی ۱۴۰۳ | گزارش تحولات لبنان (هفته چهارم دی)
لبنان پس از بن‌بست؛ از تعیین نخست‌وزیر تا فشار بین‌المللی برای خلع‌سلاح حزب‌الله مقدمه وجمع‌بندی و تحلیل نهایی
🟦 مقدمه:
پس از ماه‌ها بن‌بست سیاسی و کشمکش‌های داخلی، لبنان وارد فاز جدیدی از تحولات سیاسی شده است. در ادامه شکست حزب‌الله در روند انتخاب رئیس‌جمهور، این‌بار نیز در انتخاب نخست‌وزیر ناکام ماند و نتوانست مانع از برگزیده‌شدن چهره‌ای مخالف شود. این روند با سفرهای رسمی امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، به بیروت، ابعاد بین‌المللی تازه‌ای به خود گرفت. محور اصلی این سفرها، موضوع خلع‌سلاح حزب‌الله و اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل بود؛ تحولاتی که همزمان با عقب‌نشینی مرحله‌ای اسرائیل از جنوب لبنان و افزایش فشار بر شبه‌نظامیان همراه است. آنچه اکنون در لبنان رخ می‌دهد، نه‌تنها بازسازی قدرت دولت مرکزی، بلکه به‌چالش‌کشیدن آشکار نقش منطقه‌ای و نظامی رژیم ایران در این کشور است.
🟥 محورهای اصلی تحولات
🔵 ۱. تعیین نخست‌وزیر جدید لبنان، بدون وتوی حزب‌الله
-
با وجود نارضایتی حزب‌الله و جنبش امل، نواف سلام با حمایت دو سوم نمایندگان پارلمان (۸۴ نفر) به عنوان نخست‌وزیر مأمور به تشکیل دولت معرفی شد.
-
فراکسیون‌های حزب‌الله و امل در مشاوره‌های پارلمانی غایب بودند، ولی مدعی شدند این غیبت به معنی تحریم دولت نیست.
-
نبیه بری، رئیس مجلس و رهبر جنبش امل، اعلام کرد کنار گذاشتن حزب‌الله ممکن نیست و در انتخاب وزرا اعمال نظر خواهد کرد.
🔵 ۲. سفر امانوئل ماکرون و موضع صریح درباره خلع‌سلاح
-
ماکرون در دیدار با مقامات لبنانی تأکید کرد: «سلاح باید کاملاً تحت کنترل دولت و ارتش باشد.»
-
او از احیای اعتماد بین‌المللی به لبنان سخن گفت و خواهان حمایت از دولت جدید شد.
-
سفر او به بیروت همزمان با افزایش فشارهای بین‌المللی برای محدود کردن حزب‌الله صورت گرفت.
🔵 ۳. حضور دبیرکل سازمان ملل و درخواست اجرای کامل قطعنامه ۱۷۰۱
-
آنتونیو گوترش در جنوب لبنان از پایگاه‌های نیروهای یونیفل بازدید کرد و خواهان اجرای کامل آتش‌بس شد.
-
وی از اسرائیل خواست به اشغال سرزمین‌های لبنان پایان دهد و از وجود بیش از ۱۰۰ انبار تسلیحات حزب‌الله و دیگر گروه‌ها در منطقه خبر داد.
-
همزمان هیئت نظامی آمریکا با رئیس‌جمهور لبنان درباره عقب‌نشینی اسرائیل و تقویت ارتش لبنان گفتگو کرد.
🔵 ۴. پیشرفت در اجرای آتش‌بس لبنان – اسرائیل
-
طبق مفاد توافق، حزب‌الله باید نیروهای خود را به شمال رود لیطانی منتقل کند و اسرائیل ظرف ۶۰ روز از مناطق مرزی عقب‌نشینی نماید.
-
ارتش لبنان در حال استقرار کامل در مرزهای جنوبی است تا کنترل امنیتی را از حزب‌الله پس بگیرد.
-
نخست‌وزیر جدید بر لزوم بسط کامل حاکمیت دولت لبنان بر سراسر کشور و اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ تأکید کرد.
🔵 ۵. ادامه حملات اسرائیل به مواضع حزب‌الله
-
ارتش اسرائیل، برخی از انبارهای تسلیحات و مواضع مرتبط با هسته‌های خفته حزب‌الله در جنوب لبنان را هدف حمله قرار داد.
-
این عملیات همزمان با افزایش فشارهای بین‌المللی برای خلع‌سلاح گروه‌های نیابتی رژیم ایران در منطقه صورت گرفته است.
🟩 جمع‌بندی و تحلیل نهایی:
لبنان پس از سال‌ها رکود سیاسی، با تعیین نخست‌وزیر جدید، وارد مرحله‌ای نوین از تثبیت دولت مرکزی شده است. عدم توانایی حزب‌الله در جلوگیری از انتصاب نواف سلام، پس از شکست در ریاست‌جمهوری، نشانه‌ای روشن از کاهش قدرت مانور این گروه در عرصه سیاسی لبنان است.
از سوی دیگر، مواضع صریح ماکرون درباره ضرورت خلع‌سلاح حزب‌الله و همچنین حضور دبیرکل سازمان ملل در جنوب لبنان و افشای وجود انبارهای تسلیحات گروه‌های وابسته به رژیم ایران، نشان‌دهنده شکل‌گیری یک اجماع بین‌المللی برای محدودسازی و مهار حزب‌الله و نقش منطقه‌ای تهران است.
